تیرچه بلوک چیست و از چه اجزایی تشکیل می شود؟
یکی از سقف‌های پرکاربرد موجود در انواع ساختمان ها تیرچه بلوک است. استفاده از سقف‌های تیرچه بلوک برای یک سازه به علت سهولت در اجرا، سرعت بالا و عدم نیاز به تیم متخصص در اجرا در بیشتر مواقع در دستور کار قرار می‌گیرد و اولویت اول کارفرمایان در انتخاب سقف می باشد. در این مقاله به بررسی جزییات و اجزای سقف تیرچه بلوک می پردازیم.
تیرچه بلوک چیست و از چه اجزایی تشکیل می شود؟ بررسی مزایا و معایب
با گذشت زمان و با بکارگیری علوم مهندسی و متالوژی مواد، روش های نوینی برای ساختمان سازی ابداع شده اند. مهندسان و طراحان همواره در تلاشند تا در روش های جدید، عیوب روش های قبلی را از بین برده و مقاومت سازه را ارتقا دهند. سقف تیرچه بلوک، یکی از انواع سقف ساختمان می باشد که از گذشته تا کنون مورد استفاده در ساختمان ها بوده است و برای ساخت آن، از ترکیب تیرچه و بلوک سیمانی استفاده می شود.
البته گاهی بلوک سفالی یا یونولیت نیز جایگزین بلوک سیمانی خواهد شد. به هر حال، چیزی که مشهود است این است که بکارگیری بلوک در سقف، نقش پرکنندگی داشته و در استحکام سازه هیچ دخالتی ندارد. بنابراین، ماده پرکننده یا بلوک، تاثیری در میزان استحکام سازه نداشته و وظیفه تحمل نیروهای اعمالی به ساختمان، بر عهده انواع تیرچه مورد استفاده در سقف می باشد. در نتیجه، کیفیت و مرغوبیت تیرچه بسیار اهمیت دارد. البته لازم به ذکر است که تیرچه نیز، به عنوان تیر فرعی در سقف بکار می رود.
سقف های تیرچه بلوک از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و همین ویژگی باعث شده تا استفاده از آن در ساختمان سازی روز به روز افزایش یابد. به منظور ساخت سقف های تیرچه بلوک، به طور همزمان از مصالح پیش ساخته و بتن ریزی استفاده می شود.
اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک
برای تشکیل سقف تیرچه بلوک، تعدادی تیر که به شکل T هستند را در کنار یکدیگر قرار می دهند. اجزای تیرچه بلوک شامل تیرچه، بلوک، میلگرد حرارتی، کلاف میانی و بتن پوششی می باشد. در ایران، معمولا تیرچه ها از نوع بتنی می باشند. قالب این تیرچه ها اغلب سفالی یا فلزی می باشند که فلزی ها به عنوان قالب موقت و سفالی ها به عنوان قالب دائمی شناخته می شوند.
تیرچه
3 نوع میلگرد فوقانی، تحتانی و برشی برای مسلح کردن تیرچه بکار می رود. میلگرد خرپا دارای سایز 6 تا 8 میلیمتر و میلگرد فوقانی خرپا دارای سایز 6 تا 8 میلیمتر بوده و از نوع فشاری می باشد. میلگرد تحتانی از نوع کششی می باشد و سایز آن 6 تا 16 میلیمتر می باشد. به کمک خرپاها می توان مقاومت فشاری و کششی آرماتورها را افزایش داده و سازه را برای تحمل بار زیاد آماده کرد. پیوستگی بین بتن و میلگرد بسیار اهمیت دارد و بهتر است برای پیوستگی بیشتر، از میلگردهای آج دار استفاده شود.
بلوک
سفال، بتن و یونولیت موادی هستند که برای ساخت بلوک بکار می روند. بلوک ها را معمولا در ابعاد 40*20*25 ساخته و در صورت نیاز به بلوک ضخیم تر، بلوک های دو تکه در سازه بکار می روند. معمولا بلوک ها را با وزن کمی تولید می کنند تا وزن بار مرده کمتر شده و بار اعمالی به سازه زیاد نشود.
بتن پوششی
بتن پوششی که به آن بتن رویه نیز می‌گویند دارای ضخامتی ۵ سانتی‌متری بوده و با عملکردی مشابه با دیوار برشی افقی، عملکرد دیافراگمی سقف که تحت نیروی لرزه‌ای ایجاد شده است را کنترل می‌کند.
۳ نکته مهم در رابطه با اجرای سقف‌ تیرچه بلوک
فاصله‌ی محورهای دو تیرچه‌ ای که پشت سر یکدیگر قرار گرفته‌اند نباید بیش از ۷۰ سانتی‌متر باشند و عرض این تیرچه‌ها نیز از ۱۰ سانتی‌متر نباید کمتر باشد
میزان ضخامت سقف تیرچه بلوک برای تیرهای یک سر گیردار و تیرهای با تکیه‌گاه ساده باید به‌ ترتیب برابر با یک بیست و ششمِ طول دهانه و یک بیستم طول دهانه باشد.
مزایا سقف تیرچه بلوک کدام است؟
همان طور که پیشتر گفتیم استفاده از این سقف ویژگی های زیادی دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت:
یکی از مزایای سقف‌های تیرچه بلوک عدم نیاز به مصالح پیچیده برای اجرا است.
به وجود نیروی متخصص جهت اجرای سقف‌های تیرچه بلوک نیاز نبوده و کلیه‌ی هزینه‌های اجرایی این سقف‌ها نسبت به برخی از سقف‌های دیگر مناسب‌ تر می‌باشد.
وجود سری بلوک‌های پلاستوفومی در سقف‌های تیرچه بلوک عایقی مناسب برای این سقف‌ها را در برابر حرارت و صوت ایجاد می‌کند.
سقف‌های تیرچه بلوک نسبت به برخی از سقف‌ها از مقاومت بهتری برخوردار هستند.
سقف‌های تیرچه بلوک علاوه‌ بر اینکه سرعت ساخت سازه را بالا می‌برند وزنشان نسبت به برخی از سقف‌ها نظیر دال‌ بتنی توپر کمتر است.
اجرای سقف‌های تیرچه بلوک در مساحت 100 مترمربعی حدود یک هفته تا 10 روز زمان نیاز خواهد داشت.
اگر بخواهیم به یکی از مهم‌ترین مزایای این سقف‌ها اشاره کنیم باید بگوییم اجرای خیز منفی در سری سقف‌های تیرچه بلوک